Hayır. Endoskopik omurga cerrahisi sadece bel (lomber) bölgesinde uygulanmaz. Boyun (servikal) ve sırt (torakal) bölgesindeki semptomatik disk hernilerinde de kullanılır. Bu bölümde bu işlemler sırasıyla açıklanmıştır.
Kola ve omuza ağrısı vuran boyun fıtığı nedeniyle ''Perkütan Endoskopik Servikal Diskektomi'' (PESD) de endoskopik olarak uygulanan yöntemlerden birisidir. Cilt kesisi gerektiren ve diskin tamamen boşaltıldığı geleneksel cerrahinin aksine PESD diskin çoğunu korur ve potansiyel komplikasyonlar da bu nedenle daha az görülür. Yaşlı ve diyabetik olan genel anestezi almasında ve uzun bir ameliyat için risk taşıyan hastalarda en yeni ve ileri tekniktir.
Cerrahi Teknik:
PESD lokal anestezi altında beldekine benzer ancak daha ince olan 0.4 cm'lik bir kanülün ve endoskopun skopi yardımı ile disk içine yerleştirmesiyle gerçekleştirilir. Bipolar radyofrekans (RF) ve endoskopik el aletleri kullanılır. Sinir kökü görülerek diskin sadece fıtıklaşmış kısmı çıkartılır. Omurganın önünden (anterior yaklaşım) en sık olarak uygulanan yaklaşımdır ancak belli durumlarda omurganın arkasından (posterior yaklaşım) da uygulanabilir.
Endikasyonları:
Fizik tedavi ve diğer konservatif tedavi yöntemlerinden fayda görmeyen yumuşak servikal disk hernileri (boyun fıtıkları) bu işlem için ana endikasyonu oluşturur. Ciddi omurilik basısı olan ve myelopati bulguları olan hastalarda uygulanmaz.
Yumuşak servikal disk hernisi, diskin yırtılıp içindeki jöle kıvamındaki nukleus pulposusun fıtıklaşıp omuriliğe ya da sinir köküne bası yapan klasik boyun fıtığı demektir. Nukleus pulposus genelde arka ve dışa doğru bası yaptığı için kollarda ağrı oluşması en sık görülen bulgudur. Sıklıkla kürek kemiği etrafında da ağrı oluşur. Eğer hasta tedavi edilip sinir üzerindeki baskı ortadan kaldırılmazsa kollardaki ve ellerdeki kaslar gittikçe güçsüzleşir, refleksler bozulur ve duyusal sinir lifleri de bozulur. Ciddi vakalarda hastaların yürümesi bile bozulabilir.
Avantajları:
o Sinirler etrafında epidural kanama veya yapışıklık oluşturmaz.
o Disk dokusunun çoğu korunduğu için metalik bir kafes plak ya da protez gerekmez.
o Omurgada instabilite hemen hemen hiç görülmez.
o Fıtığın tekrarlaması bu işlem diskin ön tarafından küçük bir kanal açılarak yapıldığı için son derece nadirdir.
o İşlem çok kısa sürdüğü ve hastanede çok kısa kalındığı için iyileşme hızlıdır.
Başarı oranları:
Bu konuda dünyada en fazla vaka yapılan hastane olan ''Wooridul Spine Hospital''de yapılan çalışmada yumuşak disk fıtıklarında PESD başarı oranı %88 olarak bildirilmiştir. Geri kalan %12'lik hastanın %7'si orta derecede memnuniyet bildirmiş. % 5'i ise açık cerrahi gerektirmişlerdir.
Perkütan Endoskopik Torasik Diskektomi (PETD)
PETD torasik (sırt) disk fıtıkları için kullanılan minimal invazif bir cerrahi tedavi seçeneğidir. Posterolateral torasik diskektomi, endoskopik laser torasik diskektomi ismleriyle de bilinir. Semptomatik torasik disk fıtıkları %0.25-%0.57 arasında nadiren görülür ancak tedavisiz bırakılırlarsa ciddi nörolojik sekel ile karşımıza çıkabilirler. Bu vakalarda geleneksel olarak omurganın arkasından ya da göğüs kafesini açarak (transtorasik) diskektomi uygulanır. PETD boyun ve bel bölgelerinde uygulanan ''Perkütan Endoskopik Laser Diskektomi'' ile benzerlik gösterir. Tüm bu prosedürlerde disk içine ciltten girilen bir iğne ile laser ablasyon yapılır. PETD diğer tekniklerden en büyük farkı skar dokusu ve yapışıklık yaratmaması düşük komplikasyon oranı ve günlük yaşama erken dönüşe izin vermesidir. Diğer avantajları ise omurgadaki kemik veya eklemlere hiçbir zarar vermemesi, omuriliğin ve sinirlerin yerinden oynatılmaması olarak sayılabilir. Zor bir öğrenme eğrisinin olması, özel el aletlerinin kullanılması, dolayısıyla pahalı bir yöntem olması ve torasik disk fıtıklarının nadiren görülen bir durum olması nedeniyle bu tedaviyi uygulayan cerrahların sayısı tüm dünyada sınırlıdır.